شنبه، آذر ۱۶، ۱۳۹۲

ایران و جام جهانی - بخش دوم: تاریخچه‌ی دیدارهای پیشین ایران با سه تیم آرژانتین، نیجریه و بوسنی



 

آرژانتین: علی‌رغم ترس طبیعی از آرژانتین، عملکرد آرژانتین در پنج دوره گذشته‌ی جام جهانی (از سال 1994)، کورسوی امیدی به چشمان من می‌دهد. آرژانتینی‌ها از زمان قهرمانی سال 1986 و نایب قهرمانی سال 1990، که هر دو بیشتر به مارادونا نسبت داشت تا تیم آرژانتین، هرگز نتوانسته به جمع چهار تیم برتر جام جهانی برسد. بله لیونل مسی شاید بهترین بازیکن تاریخ فوتبال دنیا باشد، اما او هرگز نتوانسته به اندازه‌ی مارادونا در تیم ملی موفق باشد و هر دو حضور او در جام جهانی 2006 و 2010، در مرحله یک چهارم نهایی به پایان رسیده است و عملکرد شخصی او در تیم ملی مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان فوتبال بوده است. این‌ها را نمی‌نویسم که بگویم ما مقابل آرژانتین شانس پیروزی داریم، اما فشار روانی روی بازیکنان آرژانتین به حدی است که می‌تواند روی عملکرد آنان تأثیر منفی بگذارد.
در تقابل با آرژانتین، نقطه‌ی قوت تیم ما (خط دفاع) مقابل یکی از بهترین مهاجمان دنیا مورد امتحان سختی قرار خواهد گرفت. اما آیا جلال حسینی و پژمان منتظری توان ایستادگی مقابل بازیکنانی چون مسی، دی‌ماریا، هیگوائین، لاوتزی و آگوئرو رو دارند؟
میانگین سنی تیم آرژانتین 27.5 سال است که در صورت اسکلت تیم تا جام جهانی، در زمان برگزاری این بازی‌ها، آرژانتین با تیمی 28 ساله پا به جام جهانی خواهد گذاشت. اما نکته اینجاست که آرژانتین غول پیشین دنیای فوتبال حدود ده بازیکن دارد که در زمان آخرین قهرمانی تیم‌شان در جام جهانی هنوز به دنیا نیامده بودند. پس با علم بر اینکه سطح فوتبال ما و آرژانتین واقعاً قابل قیاس نیست، لزومی هم ندارد که تیمی که را نزدیک به ربع قرن است که حسرت حضور در نیمه نهایی جام جهانی را دارد، بیش از اندازه باد کنیم.
تنها باری که تیم بزرگسالان ایران مقابل آرژانتین قرار گرفته است، بر می‌گردد به جشن 75 سالگی باشگاه رئال مادرید در سال 1977 که تیم ایران با هدایت حشمت مهاجرانی در ورزشگاه سانتیاگو برنابئو توانست آرژانتین را با نتیجه‌ی یک بر یک متوقف کند، اما در ضربات پنالتی بازی را به حریف قلدر خود، که یک سال پس از آن قهرمان جهان شد، واگذار کرد.

نیجریه: سبزپوشان قاره‌ی آفریقا، یکی از موفق‌ترین تیم‌های دو دهه‌ی اخیر قاره‌ی آفریقا بوده‌اند. اما کماکان نتوانسته‌اند در چهار حضور قبلی خود در جام جهانی، از دور یک شانزدهم نهایی بالاتر بروند. در واقع در دوره‌ی گذشته و جام جهانی 2002 آن‌ها از صعود به دور یک شانزدهم هم بازمانده‌اند. پس اگر تیم ما بتواند از نظر فیزیکی مقابل نیجریه ایستادگی کند، می‌توان از این دیدار دست کم با یک تساوی بیرون آمد. در حال حاضر نیجریه تیم 36ام جهان و چهارم آفریقا در رده‌بندی فیفا محسوب می‌شود. نکته‌ی مثبت این که است که این اولین دیدار ما در جام جهانی خواهد بود و بدن بازیکنان ما خسته نخواهد بود. دیدار دوستانه‌ی ما با غنا (اگر برگزار شود) می‌تواند عیار خوبی برای این دیدار سرنوشت ساز باشد.
اما در مورد بازیکنان این تیم، من هنوز واکنش‌های دروازه‌بان نیجریه در جام جهانی 2010 را از یاد نبرده‌ام. در واقع وینسنت انی‌یما (Vincent Enyeama) دروازه‌بان محبوب من در جام جهانی گذشته بود. حالا او با چهار سال تجربه‌ی بیشتر و به عنوان کاپیتان نیجریه پا به این رقابت‌ها می‌گذارد که می‌تواند سد بزرگی مقابل تیم ما باشد. به جز او شاید بتوان به ویکتور موزز (Victor Moses) بال راست تیم لیورپول، جان اوبی مایکل (John Obi Mikel) هافبک دفاعی چلسی و شعله آمه‌اوبی (Shola Ameobi) مهاجم نیوکسل یونایتد اشاره کرد که همگی زهردار و خطرناک هستند. میانگین سنی تیم کنونی نیجریه زیر 25 سال است که به این ترتیب این تیم جوان‌ترین تیم گروه F است و ایران مسن‌ترین تیم این گروه. بنابراین شاید بهتر باشد که تیم ما در عین تقسیم انرژی برای کل مسابقه، بار خود را در نیمه اول بازی مقابل نیجریه بسته باشد.
سابقه تقابل ایران با نیجریه، تنها بر می‌گردد به دیدار دوستانه‌ی پیش از جام جهانی 1998 فرانسه در جام کارلزبرگ هنگ کنگ. دیداری که در زمان تومیسلاو ایویچ و صفایی فراهانی برگزار شد و تیم نیجریه موفق شد با یک گل مقابل ایران به پیروزی برسد.

بوسنی و هرزه‌گووین: و اما تنها تیم این دوره از رقابت‌ها که برای اولین بار پا به جام جهانی می‌گذارد. بوسنی با نتایجی درخشان در دور مقدماتی (هشت برد، یک تساوی و یک باخت) و با میانگین 3 گل زده در هر دیدار توانست به طور مستقیم به جام جهانی صعود کند.
بوسنی شاید برای کسانی که فوتبال را از نزدیک دنبال نمی‌کنند تیم ناشناخته‌ای باشد، اما این تیم از درون دروازه تا نوک حمله، مملو از بازیکنان طراز اولی است که در دنیا مطرح هستند. سمیر بگوویچ (Samir Begovic) دروازه‌بان 26 ساله عضو تیم استوک سیتی، امیر سپاهیچ (Emir Spahic) کاپیتان و مدافع کهنه کار تیم بایرلورکوزان، زوج کشنده‌ی ادین ژکو (Edin Dzeko) و وداد ایبیسه‌ویچ (Vedad Ibisevic) که اولی در منچستر سیتی بازی می‌کند و دومی در اشتوتگارت، همگی از بازیکنان کلیدی این تیم به شمار می‌روند. اما به اعتقاد من کارآمدترین مهره‌ی این تیم میانگین سنی تقریباً مشابه آرژانتین دارد، میرعالم پژانیچ (Miralem Pjanic) 23 ساله است که از عوامل اصلی صعود بوسنی به جام جهانی و از ارکان اصلی تیم آ اس روما در سری آ ایتالیا است.
اما غریب‌ترین تیم جام جهانی 2014، شناخته شده‌ترین تیم این گروه برای فوتبال ایران است. در واقع تیم ملی فوتبال بوسنی و هرزه‌گووین اولین دیدار خود در قالب یک تیم ملی را، مقابل ایران (خرداد 1372) و در ورزشگاه آزادی برگزار کرده است که در آن دیدار 3 بر یک ایران را شکست داده است. اما این دیدار پیش از به رسمیت شناخته شدن این تیم در فیفا بوده است. در آن بازی که از سری مسابقات جام اکو با مربیگری علی پروین برگزار شد، کریم باقری در نوزده سالگی و در دومین حضور خود در تیم ملی (در پست دفاع چپ)، اولین گل ملی خود را به ثمر رساند (بعد از آن، او 18 سال دیگر در تیم ایران بازی کرد و 50 گل دیگر نیز به ثمر رساند).
پس از این دیدار، تیم ایران 5 بار دیگر (چهار دیدار دوستانه و یک بار در جام ال جی) مقابل این تیم اروپایی ایستاده است که حاصل آن چهار پیروزی و یک تساوی بوده است. بسیاری از بازیکنان حال حاضر فوتبال ایران (از جمله اندرانیک تیموریان، خسرو حیدری، هادی عقیلی، مهدی رحمتی، پژمان نوری، آرش برهانی، جواد نکونام، مسعود شجاعی، محمد نصرتی و هادی نوروزی) در آخرین دیدار دو تیم که در مرداد 1388 و در سارایه‌وو به مربیگری افشین قطبی برگزار شد، حضور داشته‌اند. آخرین دیدار با گل‌های مسعود شجاعی، آرش برهانی و اندرانیک تیموریان، در مقابل دو گل ادین ژکو با پیروزی 3 بر 2 ایران همراه بوده است.
در واقع آخرین دیدار ما در دور گروهی جام جهانی 2014، اولین دیدار رسمی ما مقابل تیم ملی بوسنی و هرزه‌گووین خواهد بود. شاید در انتهای آن دیدار، رؤیای خام صعود به مرحله یک شانزدهم نهایی، به واقعیت تبدیل شود. اما هر چه که هست، حضوری با عزت و ارئه بازی‌هایی با تمام وجود، تمام آن چیزی‌ست که من به عنوان یک ایرانی، از تیم ملی کشورم انتظار دارم.